پیوند زدن
پیوند زدن درختان میوه یکی از قدیمی ترین و مؤثرترین روش های باغبانی برای تکثیر درختان و بهبود کیفیت میوه ها است. این فرآیند به باغبانان امکان می دهد که ویژگی های مطلوب درختان مختلف را با هم ترکیب کرده و درختانی با مقاومت بیشتر، باردهی بالاتر و کیفیت میوه بهتر پرورش دهند. اینکار علاوه بر این که یک هنر است، نیاز به دانش و تجربه نیز دارد تا بهترین نتایج حاصل شود.
در این بخش به بررسی مراحل و روش های مختلف زدن پیوند درختان میوه میپردازیم. از انتخاب زمان مناسب و آماده سازی ابزار ها تا روش های گوناگون و مراقبت های پس از آن، تمامی نکات مهمی که باید بدانید تا بتوانید پیوند هایی موفق و پایدار ایجاد کنید. مورد بررسی قرار خواهند گرفت. با دنبال کردن این روش ها می توانید با اطمینان بیشتری این کار رو انجام دهید و باغ میوه خود را به یک باغ پربار و سرسبز تبدیل کنید.
اهداف پیوند زدن درختان میوه
این روش برای بهبود کیفیت و تولید ترکیبات با ارزش بالا استفاده می شود. موفقیت این فرآیند به شرایط فیزیولوژیکی گیاه و وضعیت محیطی وابسته است. نحوه اجرای پیوند، زمان مناسب انجام آن و شکل درخت هنگام پیوند زدن از عوامل حیاتی در این فرآیند هستند.
زمان مناسب پیوند زدن
برای پیوند های جوانهای، بهترین زمان از اواخر خرداد تا اواخر تابستان است. در حالی که پیوند های چوبی بیشتر از اواخر زمستان تا شروع فصل رشد انجام می شوند. هدف اصلی از این کار، ایجاد تغییرات مثبت در تولید و بهبود کیفیت محصولات است. این فرآیند میتواند الگو های گرده افشانی در باغ، عملکرد درخت و شکل رشد آن را تحت تأثیر قرار دهد.
تاثیرات پیوند زدن
ایجاد گیاهان کوتاه اما قوی: استفاده از پایه های مناسب می تواند شرایط را برای پرورش درختانی کوتاهتر ولی قوی تر فراهم کند.
رفع عوارض پیوند: در روش پیوند میان پایه، مشکلات ناشی از پیوند مانند زخم های ریشه، تنه و شاخه ترمیم می شود.
افزایش بازدهی: این روش می تواند بازدهی درختان را سریعتر از قبل افزایش دهد.
استفاده از چسب در پیوند زدن درختان
دیدگاه های مختلفی در مورد ارتباط بین پیوندک و پایه وجود دارد. برخی بر این باورند که این ارتباط می تواند منجر به تولید بذر و تکثیر نسل جدیدی از گیاهان شود. بنابراین به تعامل متقابل بین پیوندک و پایه اعتقاد دارند. در مقابل، عدهای دیگر معتقدند که پیوندک و پایه تأثیر چندانی بر یکدیگر ندارند و نقش مستقلی را ایفا می کنند.
این روش می تواند تغییرات رنگ نیز به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، وقتی گوجه فرنگی با برگ های قرمز به گونه های گوجه فرنگی آمریکایی پیوند زده می شود برگ های تیرهتری تولید می شود. اما اگر این پیوند روی یک گوجه فرنگی معمولی انجام شود، نتایج متفاوت خواهد بود.
انواع پیوند زدن درخت
پیوند زدن درختان به انواع مختلفی تقسیم می شود که هر کدام برای شرایط و اهداف خاصی مناسب هستند. در اینجا انواع اصلی پیوند درختان میوه را معرفی می کنیم:
1. پیوند زبانهای (پیوند وصلهای)
2. پیوند اسکنهای (پیوند شکافی)
3. پیوند جوانه (پیوند سپری)
4. پیوند تاجی (پیوند پوستی)
5. پیوند ترصیعی
6. پیوند لولهای (پیوند حلقهای)
مراقبت های پس از پیوند
پس از انجام هر نوع پیوند، مراقبت های مناسب برای موفقیت پیوند ضروری است:
آبیاری: اطمینان حاصل کنید که درخت به طور منظم آبیاری می شود.
حفاظت از پیوند: نوار پیوند را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را تنظیم کنید تا پیوندک ها در جای خود محکم بمانند.
بررسی رشد: پس از چند هفته، پیوند ها را بررسی کنید و در صورت موفقیت، نوار پیوند را بردارید.
مزایای پیوند درخت
پیوند درختان میوه مزایای متعددی دارد که می تواند به بهبود کیفیت، باردهی و مقاومت درختان کمک کند. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای پیوند درختان اشاره می کنیم:
1. تکثیر درختان با ویژگیهای مطلوب
پیوند امکان تکثیر درختانی با ویژگی های مطلوب، مانند میوه های با کیفیت بالا، رشد سریع و مقاومت در برابر بیماری ها را فراهم می کند. این روش به باغداران اجازه می دهد که درختانی با ویژگی های دلخواه خود را پرورش دهند.
2. بهبود کیفیت میوه
پیوند می تواند منجر به بهبود کیفیت میوه ها شود. درختانی که از پیوند به دست می آیند، معمولاً میوه های بزرگتر، خوشمزه تر و با ماندگاری بیشتری تولید می کنند.
3. افزایش مقاومت درختان
پیوند می تواند مقاومت درختان را در برابر بیماری ها، آفات و شرایط محیطی نامساعد افزایش دهد. پایه های مقاوم می توانند به پیوندک ها کمک کنند تا در برابر مشکلات محیطی بهتر مقاومت کنند.
4. زودباردهی
درختانی که با پیوند تکثیر می شوند، معمولاً سریعتر از درختانی که از بذر پرورش می یابند، به باردهی می رسند. این امر می تواند زمان رسیدن به محصول نهایی را کاهش دهد و سود آوری را افزایش دهد.
5. امکان پرورش درختان در شرایط مختلف
پیوند امکان پرورش درختان میوه در شرایط محیطی مختلف را فراهم می کند. به عنوان مثال، می توان از پایه های مقاوم به سرما یا خشکی استفاده کرد تا درختان بتوانند در مناطق مختلف به خوبی رشد کنند.
6. حفظ تنوع ژنتیکی
پیوند به حفظ و نگهداری ارقام نادر و بومی درختان میوه کمک می کند. این روش امکان حفظ تنوع ژنتیکی و جلوگیری از انقراض ارقام قدیمی و کمیاب را فراهم می کند.
7. ترمیم و احیای درختان آسیبدیده
پیوند پلی (bridge grafting) می تواند به بازسازی جریان مواد غذایی در درختانی که پوست آنها آسیب دیده است، کمک کند.
8. ایجاد درختان چند گونهای
با استفاده از این روش می توان. درختانی با چند گونه مختلف میوه ایجاد کرد. این درختان می توانند انواع مختلفی از میوه ها را روی یک درخت تولید کنند، که می تواند جالب و کارآمد باشد.
9. بهرهوری اقتصادی
با بهبود کیفیت و کمیت میوه ها، میتوان سودآوری را افزایش داد. همچنین، درختان پیوندی معمولاً نیاز کمتری به مراقبت های ویژه دارند که می تواند هزینه های نگهداری را کاهش دهد.
زمان پیوند درختان مختلف
هر نوع درخت میوه ممکن است زمان بهینه خاص خود را برای این کار داشته باشد. به عنوان مثال:
سیب: بهار یا اوایل تابستان
گلابی: بهار یا اوایل تابستان
آلو: بهار یا تابستان